با ایجاد تغییرات ساده در عادت ها و برنامه های روزمره می‌توان تفاوت زیادی در مدیریت ام اس ایجاد کرد. افراد مبتلا به ام اس می‌توانند ضمن راحت‌تر و ایمن‌تر کردن محیط زندگی خود، گامهایی در جهت تغذیه سالم و تا حد امکان، فعالیت بدنی برداشته، با صرف وقت و انرژی برای مراقبت از خود، تأثیر علائم بیماری را کاهش، و احساس سلامتی و بهزیستی خود را افزایش دهند.
مدیریت ام اس و تغییرات روزمره
در صورتی که با بیماری مولتیپل اسکلروزیس (ام اس) زندگی می‌کنید، ممکن است لازم باشد برای حفظ سلامت و استقلال خودتان تغییراتی در روش انجام بعضی کارها ایجاد کنید. در نظر گرفتن مکانهای مخصوصی در خانه، و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود، به نحوی که بتوانید کارهای روزمره را راحت تر انجام دهید و کمتر خسته شوید، می‌تواند مفید یا حتی ضروری باشد. اگر بر مراقبت از خود بخوبی تمرکز کنید، مسلما تفاوت ایجاد می‌کند. پیروی کردن از یک رژیم غذایی متعادل، و داشتن یک برنامه منظم ورزش یا فعالیت بدنی ممکن است تأثیرات سوء علائم بیماری را در شما کاهش دهد. در این مقاله، هفت نکته روزانه برای مدیریت بهتر بیماری ام اس پیشنهاد شده است که رعایت آنها می‌تواند در ارتقاء سلامتی و بهزیستی شما موثر باشد.
با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود، و انجام راحت تر امور روزمره، خستگی کمتر و سلامتی و بهزیستی بیشتر می شود
- راحتی ایجاد کنید
ایجاد راحتی بیشتر در امور روزمره می‌تواند مصرف انرژی را در بدن شما کاهش دهد. شاید تعجب کنید که تغییرات کوچک چگونه تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند. مثال های ساده ای که در اینجا آورده شده، بسته به شرایط فردی شما می‌تواند برایتان مفید باشد:
- یک دفتر یادداشت روزانه، چه به صورت کاغذی و چه به صورت دیجیتال، تهیه کنید تا بتوانید تمام اطلاعاتی را که در مورد شرایط خودتان به آنها نیاز دارید، در یک مکان واحد نگهداری کنید.
- از نرم افزار تبدیل صدا به متن استفاده کنید تا مجبور نشوید روی صفحه کلید رایانه تایپ کنید.
- وسایلی مانند کلید، سویچ ماشین، یا موبایل را که بیشتر از بقیه وسایل از آنها استفاده می‌کنید، در مکانی قرار دهید که دسترسی به آن راحت تر باشد.
- از ابزار کاردرمانی برای کمک به انجام بهتر اموری مانند بیرون کشیدن جوراب و باز کردن درب شیشه استفاده کنید.
- برای اتاقی که بیشتر وقت خود را در آن می‌گذرانید، یک یخچال کوچک تهیه کنید.
- برای یادآوری برنامه ریزی هایی که کرده اید، از برنامه های موجود در گوشی های هوشمند استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که می‌توانید از دوستان و اعضای خانواده خود هم کمک بگیرید. آنها می‌توانند برای سازماندهی یا خریداری چیزهایی که برای ایجاد تغییرات مبتنی بر راحتی لازم دارید، به شما کمک کنند.
- برای راحتی برنامه ریزی کنید
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس نسبت به تغییرات دما حساس هستند و هنگامی که احساس گرما می‌کنند، علائم بیماری در آنها بدتر می‌شود. این بدتر شدن نشانه عود واقعی ام اس نیست و با کاهش گرما بهبود می‌یابد. برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد، گزینه های زیر می‌توانند کمک کننده باشند:
- در هوای گرم لباس هایی که حاوی ژل خنک کننده هستند را امتحان کنید.
- تشک محکم تری با سطح مجهز به خنک کننده بخرید، یا برای تشک خود پد خنک کننده تهیه کنید.
- حمام آب خنک بگیرید.
- هیدراته بمانید تا بدن شما بهتر بتواند درجه حرارت خود را تنظیم کند.
خنک نگه داشتن بدن از بدتر شدن علائم بیماری ام اس در اثر گرما جلوگیری می‌کند
وقتی صحبت از راحت نگه داشتن بدن در شبانه روز می‌شود، نکات زیر نیز می‌توانند به راحتی شما کمک کنند.
- هنگام خواب زیر زانوی خود بالش بگذارید تا فشار وارد بر کمرتان کمتر شود.
- از قدرت مرکزی خود استفاده کنید تا درد کمر، مفصل و گردن را کاهش دهید.
- انرژی ذخیره کنید
خستگی یکی از علائم رایج ام اس است. سعی کنید در طول روز با سرعت خود، کار و فعالیت کرده، در صورت لزوم استراحت کنید. همچنین، با انجام تغییرات زیر می‌توانید از اتلاف انرژی خود جلوگیری کنید:
- در صورت لزوم، هنگام کار بنشینید.
- برای انتقال وسایل روی میز یا لباس های شسته شده از یک ترولی استفاده کنید.
- به جای اینکه لوازم تنظیف را به دنبال خود بکشید، آنها را در همه اتاقها بگذارید.
- از نیمکت حمام و سردوش متحرک استفاده کنید تا بتوانید هنگام دوش گرفتن بنشینید.
- از صابون جامد که سر می‌خورد و شما را وادار به حرکت می‌کند استفاده نکنید و در عوض از صابون مایع استفاده کنید.
- ملافه های سبک خریداری کنید.
- به ایمنی فکر کنید
برخی از علائم رایج ام اس مانند کاهش کنترل حرکات و مشکلات تعادل، می‌تواند بالقوه بر ایمنی جسمی شما تأثیر بگذارد. اگر در خود علائمی می‌بینید که می‌تواند شما را در معرض خطر سقوط قرار دهد، با پزشک صحبت کنید و در صورت ضرورت، با اقدامات زیر از خود محافظت کنید:
- کفش راحتی با کف مناسب بخرید.
- در حمام برای جلوگیری از لغزش روی حصیر حرکت کنید.
- اطمینان حاصل کنید که وسایلی مانند کتری، قهوه جوش، و اتو، به طور خودکار خاموش می‌شوند.
- هنگام پر کردن ماشین ظرفشویی ظروف تیز را به سمت پایین قرار دهید.
- همیشه درب دستشویی را باز بگذارید.
- همیشه تلفن همراه را با خود داشته باشید.
- هر جا که لازم است میله و نرده اضافی نصب کنید، مانند پله ها یا حمام.
نگرانی های خود در مورد زمین خوردن را با خانواده و دوستان در میان بگذارید. اگر تنها زندگی می کنید، آنها می‌توانند شما را چک کنند.
نصب میله و نرده اضافی در حمام و راه پله ها به افزایش ایمنی در بیماری ام اس کمک می‌کند
- فعال بمانید
اگرچه خستگی یکی از علائم رایج ام اس است، اما ورزش قدرت، تعادل، استقامت و انعطاف پذیری شما را افزایش می‌دهد و شما به مرور در می‌یابید که تحرک داشتن بهتر است. بعلاوه، فعالیت بدنی خطر مواجهه با مشکلاتی مانند چاقی و بیماری های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. ورزش سودمند در ام اس، الزاما شامل ورزشهای کاردیو یا تمرینات با وزنه نیست. بلکه می‌تواند شامل فعالیت های ملایم تری مانند باغبانی یا کارهای خانه باشد. هدف این است که شما روزانه فعال باشید و حرکت کنید.
- خوب بخورید
پیروی از رژیم غذایی سالم برای همه مفید است، اما برای افرادی که با یک بیماری مزمن مانند ام اس زندگی می‌کنند، از اهمیت بیشتری برخوردار است. یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی به عملکرد بهتر کل بدن کمک می‌کند:
- انواع میوه ها، سبزیجات و منابع پروتئینی بدون چربی را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
- کربوهیدراتهای کمپلکس مانند غلات کامل، جو دوسر یا نان گندم کامل را فراموش نکنید.
- چربی های سالم را از منابعی مانند آجیل، آووکادو یا روغن زیتون بکر دریافت کنید.
در صورت تمایل به مصرف هر نوع مکملی، ابتدا با پزشک خود مشورت کنید، و در غیر این صورت هرگز مکمل جدیدی مصرف نکنید.
پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و سرشار از مواد مغذی در بیماری ام اس از اهمیت زیادی برخوردار است
- مغز خود را آموزش دهید
ام اس گاهی باعث اختلالات شناختی می‌شود، که به نوبه خود منجر به بروز مشکلات بیشتری در مدیریت زندگی روزمره می‌گردد. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که می‌توان برای تربیت مغز و بهبود عملکرد کلی شناختی گامهای موثری برداشت. در مطالعه کوچکی که در سال 2017 انجام شد، بیماران مبتلا به ام اس در یک برنامه آموزشی عصب روانشناختی مبتنی بر رایانه شرکت کردند. افرادی که دوره را تکمیل کردند، از نظر حافظه و تسلط بر کلمات بهبود پیدا کردند. البته برای تجربه آموزش شناختی نیازی به شرکت در مطالعه تحقیقاتی نیست. گزینه های زیادی برای آموزش شناختی وجود دارد که می توانید در خانه امتحان کنید، مانند کار با پازل، بازی های فکری، یادگیری زبان دوم، یا یادگیری یکی از ادوات موسیقی. ممکن است این فعالیت ها به علائم ام اس کمک نکنند، اما حتما باعث می‌شوند که مغز شما بهتر کار کند.
منابع: ۱