بیماری MS که مخفف Multiple sclerosis می‌باشد یک بیماری خود ایمنی است به این صورت که سیستم ایمنی بدن به سیستم اعصاب مرکزی حمله می‌کند. همچنین این آسیب‌ها قابل بازگشت نیستند و درمان نمی‌شوند. بیماری ام اس نشانه‌های زیادی دارد و افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، علائم و مشکلات متفاوتی را تجربه می‌کنند. بنابراین پیشرفت و شدت بیماری در افراد مختلف متفاوت است. اگر به بیماری ام اس مبتلا شده‌اید، نیاز دارید تا جایی که ممکن است به زندگی مستقل خود ادامه دهید. بهتر است از روانکاو برای بهبود حالات روحی خود مشاوره بگیرید و در کنار آن از همه امکانات ممکن استفاده کنید. خوشبختانه راه‌های زیاد وجود دارند تا شما بتوانید زندگی سالم‌تر، قدرتمند‌تر و مستقل‌تری با وجود بیماری ام اس داشته باشید. یکی از این روش‌ها کاردرمانی ام اس است.
اگر درباره کار درمانی ام اس پرسش‌هایی دارید در ادامه اطلاعات مناسبی در اختیار شما قرار می‌گیرد.
کار درمانی چیست؟
بهتر است ابتدا تعریف دقیقی از کار درمانی ارائه بدهیم و بعد به کار درمانی ام اس بپردازیم. کار درمانی به نوعی شبیه به فیزیوتراپی است، با این تفاوت که به بیمار کمک می‌کند به طور ویژه به فعالیت‌های روزانه خود تمرکز کند و به شکل مستقل‌تر به زندگی ادامه دهد.
کاردرمانگر میزان توانایی بیمار را می‌سنجد و بر اساس آن به او راه‌هایی پیشنهاد می‌دهد تا کار‌های روزمره خود را به درستی و بدون کمک دیگران انجام دهد. برای مثال فردی که به دلیل سکته مغزی برخی از توانایی‌های حرکتی خود را از دست داده است، در جلسات کار درمانی به انجام تمریناتی برای فعالیت‌های ساده (مانند بلند شدن و نشستن بر روی صندلی) می‌پردازد. بدیهی است زندگی فرد پس از کم شدن توانایی‌ها متفاوت خواهد بود و برای انجام کار‌ها بایستی روش‌های متفاوتی به کار ببرد.فرد توان‌خواه با آموزش روش‌های مختلف برای انجام کار‌ها می‌تواند زندگی موثر‌تر و مفید‌تری داشته باشد و همین دستاورد، وضعیت روحی او را بهبود می‌دهد.
خدمات کار درمانی عبارتند از:
● تمرین فعالیت‌های ساده مانند لباس پوشیدن، حمام کردن، غذا پختن و …
● بررسی تجهیزات و شرایط خانه و محیط کار (برای آگاهی از خطرات احتمالی )
● تجهیز کردن محیط خانه و فضای کار متناسب با نیاز بیمار
● پیشنهاد استفاده از وسایل و ابزار مختلف برای بیمار یا فرد توان‌خواه
● آموزش تمریناتی که اندام‌ها و ماهیچه‌های فعال را قوی‌تر کنند
● آموزش مهارت‌هایی برای کنترل استرس
● و …
چگونه کار درمانی به بیماران MS کمک می‌کند؟
اگر به بیماری ام اس مبتلا هستید، کار درمانی به شما کمک می‌کند با وجود این بیماری تا جایی که ممکن است زندگی مستقلی داشته باشید و از هدف‌ها و برنامه‌های زندگیتان عقب نمانید. در ادامه چندین مورد از فواید کار درمانی برای بیماران ام اس را نام می‌بریم.
افزایش توانایی بیمار برای انجام کار‌های معمولی
گفتیم که مهم‌ترین هدف کاردرمانی ام اس کمک به بیمار برای انجام فعالیت‌های روزانه است. اگر بیماری ام اس برخی از توانایی‌هایی حرکتی یا بینایی شما را کاهش داده است، بعید نیست که حتی فعالیت‌های عادی هم برای شما چالش برانگیز باشند. به کمک کار درمانی می‌توانید با روش‌های جدید این فعالیت‌های عادی را به طور مستقل انجام دهید.
فعالیت‌های عادی مانند:
● حمام کردن
● استفاده از سرویس بهداشتی
● کار
● مصرف دارو‌ها
● رانندگی
● تمیز کردن خانه
● لباس پوشیدن
● استفاده از ماشین لباسشویی
● انجام سرگرمی‌هایی مانند کتاب خواندن و …
روش‌های جایگزینی که کاردرمانگر به شما یاد می‌دهد، مخصوصاً برای وقتی مناسب است که بیماری ام اس باعث خستگی شدید، عدم تمرکز و ضعف حافظه شده باشد.
آموزش روش‌هایی برای حفظ بیشتر انرژی
ممکن است یکی از نشانه‌های ام اس در بدن شما کاهش شدید انرژی باشد و اگر چند ساعت به انجام کاری مشغول باشید دچار ضعف و سرگیجه شدید شوید. ابن موضوع بسیار اهمیت دارد زیرا اگر نتوانید تعادل خود را حفظ کنید و زمین بخورید باعث جراحت یا مصدومیت شما خواهد شد. کاردرمانگر راه‌هایی برای ساده‌تر کردن فعالیت‌ها به شما آموزش می‌دهد تا به این وسیله بتوانید انرژی خود را بیشتر ذخیره کنید و زمان کمتری به حالت ایستاده باقی بمانید.
مجهز کردن محیط خانه، کار یا مدرسه
کار درمانگر با مشاهده محیط خانه و محل کارتان به شما پیشنهاد‌هایی برای استفاده از وسایل و تکنولوژی‌های جدید ارائه می‌دهد. بنابراین با وجود این امکانات رفت و آمد، نشستن، برخاستن و … برای شما آسان‌تر خواهند بود. برخی از این وسایل و تجهیزات عبارتند از:
● انواع ویلچر، عصا و واکر
● تجهیزاتی برای سرویس بهداشتی (مانند میله‌هایی که به دیوار نصب می‌شوند و شما می‌توانید برای تعادل بیشتر آن‌ها را بگیرید.)
● تکنولوژی‌های هوشمند که بر روی اتومبیل نصب می‌شوند و دقت شما را در رانندگی افزایش می‌دهند.
● ظروف غذاخوری که وزن بیشتری دارند و در صورتی که دست شما بلرزد، غذا از آن‌ها بیرون نمی‌ریزد.و چنگک‌های دسته‌دار که برای برداشتن وسایل از روی زمین به کار می‌روند. ابزار و تکنولوژی‌های که شما را در خواندن و نوشتن کمک می‌کنند.
● نرم‌افزار‌هایی که اطلاعات روی مانیتور را می‌خوانند.
● و …
افزایش توانایی دست‌ها
ممکن است بیماری ام اس در شما باعث ضعف در عملکرد دست‌ها شود، برای همین کار‌هایی مانند بستن دکمه‌های لباس، نوشتن با خودکار و … هم برای شما مشکل باشد. کاردرمانی ام اس روش‌هایی به شما یاد می‌دهد که با صبر و حوصله و به شکلی دیگر این کار‌های ساده را انجام دهید و تمرکز خود را بر روی کار دست‌ها بیشتر کنید.
افزایش تمرکز
صرف ابتلا به بیماری ام اس می‌تواند باعث پراکندگی ذهن شما شود حتی وقتی نشانه‌های خاصی نداشته باشید. در ادامه نیز ممکن است پیشرفت بیماری، تمرکز ذهن را با اختلالاتی همراه کند. در کار درمانی به شما آموزش می‌دهند که چگونه تمرکز بیشتری داشته باشید. همچنین نرم‌افزار‌هایی وجود دارند که بر روی گوشی همراه نصب شده و برنامه‌های ملاقات و تقویم کاری را یاد آوری می‌کنند.
اگر به تازگی به ام اس مبتلا شده‌اید در اولین قدم یک پزشک متخصص با تجربه برای درمان خود انتخاب کنید و روند درمان را تنها با او ادامه دهید. حتماً به روانکاو مراجعه کنید و با پیگیری جلسات مشاوره از فشار روحی و احساسی خود بکاهید. اگر بیماری ام اس باعث کاهش توانایی‌های شما شده است، از پزشک خود بخواهید یک کار درمانگر حرفه‌ای به شما معرفی کند.
تمام خدماتی که در کار درمانی برای بهبود شرایط بیماران ام اس انجام می‌شوند، مؤثر بوده و روند زندگی را برای آنان عادی‌تر می‌کند. با این حال کاردرمانگر با بررسی میزان توانایی‌های بیمار تشخیص می‌دهد چه خدماتی برای او مناسب است. همان طور که گفتیم برخی از بیماران نشانه‌های ضعیف‌تر و برخی نشانه‌های شدید‌تری بروز می‌دهند بنابراین بدیهی است که میزان نیاز هر کدام به کار درمانی متفاوت باشد.
اگر تجربه‌ای در ارتباط با ام اس دارید می‌توانید اینجا با بقیه به اشتراک بگذارید.
منابع مورد استفاده برای کاردرمانی ام اس:
https://www.healthline.com/health/multiple-sclerosis/occupational-therapy
https://www.theotpractice.co.uk/how-we-help/conditions/multiple-sclerosis
