آیا بین مصرف تخم مرغ و ام اس رابطه ای وجود دارد؟

مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس نوعی بیماری خود ایمنی و یکی از شایعترین اختلالات عصبی در بزرگسالان جوان است. نقش غذا و تغذیه در مدیریت این بیماری همواره مورد توجه بوده و پژوهشگران در صدد یافتن غذاهایی بوده‌اند که حذف یا اضافه کردن آنها به رژیم غذایی فرد مبتلا بتواند سیستم ایمنی بدن او را آرام کند. بررسی رابطه تخم مرغ و ام اس از موضوعات جدید این زمینه تحقیقی است.

نقش تغذیه در بیماری ام اس، تخم مرغ و ام اس

ام اس نوعی بیماری خود ایمنی التهابی سیستم عصبی مرکزی است و با درجاتی از ناتوانی و اختلال در کیفیت زندگی همراه است. اگرچه علت بیماری ام اس هنوز به طور قطعی مشخص نشده است، اما اعتقاد بر این است که عوامل ژنتیکی و محیطی گوناگونی در ایجاد آن نقش دارند که از آن جمله می‌توان به وراثت، جنسیت، منطقه جغرافیایی محل زندگی، ویروسها، باکتریها، اختلالات متابولیکی، استرس و عوامل دیگری مانند سموم شیمیایی اشاره کرد. در سالهای اخیر توجه پژوهشگران به نقش عوامل تغذیه‌ای در ابتلا به بیماری ام اس و مدیریت آن جلب شده است. بیماران مبتلا به ام اس نیز معمولا از پزشک خود در مورد نقش تغییر عادات رژیم غذایی و تأثیر غذاهای مختلف در روند بیماری سوال می‌کنند. از این رو مطالعات متعددی روی تاثیر رژیمهای غذایی، غذاهای مصرفی، و عناصر غذایی بر ام اس صورت گرفته است. در این مقاله رابطه تخم مرغ و ام اس به طور مختصر مورد بررسی قرار می‌گیرد.

ام اس یکی از شایعترین اختلالات عصبی در بزرگسالان جوان بوده، با درجاتی از ناتوانی و اختلال در کیفیت زندگی همراه است

تخم مرغ و ام اس، آلرژی زایی

ام اس یک بیماری خود ایمنی است و احتمالا انواعی از سلولهای ایمنی یه نام سلولهای Tدر بروز آن دخیل هستند. تصور می‌رود که فرآیند ایمونولوژیک بیماری توسط نوعی آنتی ژن (ماده‌ای که بتواند سیستم ایمنی را تحریک کند) آغاز شود. یکی از عواملی که به عنوان ایجاد کننده و تشدید کننده بیماری ام اس پیشنهاد شده است، واکنشهای آلرژیک به غذاها است و احتمالا آلرژی مادام العمر می‌تواند واکنش ایمنی بدن را تحریک و زمینه ابتلا به بیماریهای خود ایمنی مانند ام اس را فراهم کند. نتایج بعضی از مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که پس از حذف غذاهای آلرژی زا در آن دسته از بیماران مبتلا به ام اس که آلرژی غذایی دارند، علائم بیماری بهبود می‌یابد و پس از استفاده مجدد از این مواد عود بیماری بیشتر است. اگرچه بیش از 170 ماده غذایی آلرژی زا شناسایی شده‌اند، اما تخم مرغ به عنوان یکی از آلرژی زا ترین غذاها شناخته می‌شود.

تخم مرغ و ام اس، سندروم نشت روده (لیکی گات)

بعضی از بیماران مبتلا به ام اس از سندرم نشت روده (leaky gut syndrome) رنج می‌برند. در این سندرم منافذی در روده ایجاد، و باعث نشت پروتئین‌های هضم نشده به جریان خون می‌شود. اگر پروتئین نشت یافته مشابه پروتئینی باشد که در میلین وجود دارد، سیستم ایمنی بدن تفاوت را تشخیص نمی‌دهد و آنتی بادیهای بیشتری بر علیه میلین تولید می‌کند و منجر به آسیب بیشتر آن می‌شود. به همین دلیل، توصیه می‌شود که در رژیم غذایی این بیماران از پروتئین‌هایی که مشابه شبیه پروتئین‌های میلین هستند اجتناب شود.

رابطه تخم مرغ و ام اس اخیرا مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است

تخم مرغ و ام اس، اسید آمینه متیونین

اسید آمینه متیونین برای یک سیستم ایمنی سالم بسیار اهمیت دارد. متیونین علاوه بر شرکت در ساختمان پروتئین ها، در تولید مولکولی به نام اس آدنوزیل ال-متیونین (SAM) نیز به کار می‌رود. محققان دریافته‌اند که طی یک پاسخ ایمنی، سلولهای T سیستم ایمنی متیونین را جذب کرده، آن را به SAM تبدیل می‌کنند. مولکول SAM تکثیر نوعی خاصی از سلول T ، به نام Th₁₇ را که با التهاب مرتبط است، افزایش می‌دهد.

منابع غذایی عمده متیونین تخم مرغ و گوشت‌ها هستند و مطالعه‌ای که اخیرا روی موشها صورت گرفته، نشان داده است که کاهش دریافت متیونین از رژیم غذایی می‌تواند شروع و پیشرفت اختلالات التهابی و خود ایمنی مانند ام اس را به تأخیر بیندازد. پژوهشگران دریافته‌اند که وقتی غذاهایی حاوی متیونین را در رژیم غذایی موشهای مورد مطالعه محدود می‌کنند، تکثیر سلولهای Th₁₇ کاهش یافته، توانایی آنها در ایجاد التهاب در مغز و نخاع محدود می‌شود، و شروع و پیشرفت بیماری به تاخیر می‌افتد.

نتیجه و هشدار

این نتایج ایده مداخله در رژیم غذایی برای آرام کردن سیستم ایمنی را تقویت می‌کند و نشان می‌دهد که احتمالا کاهش مصرف متیونین توسط افراد مستعد ابتلا به ام اس، بتواند سلولهای ایمنی التهابی را کاهش داده، منجر به کاهش علائم ام اس شود، بدون اینکه آسیبی به بقیه سیستم ایمنی برسد. البته، نباید فراموش کرد که این مطالعه در موش انجام شده و قبل از توصیه به محدود کردن مواد غذایی غنی از متیونین مانند تخم مرغ در رژیم غذایی انسان، باید بررسی‌های بیشتری در مورد رابطه تخم مرغ و ام اس صورت بگیرد.

تخم مرغ و ام اس، تخم مرغ فاسد

پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا در بررسی رابطه تخم مرغ و ام اس دریافته‌اند که تخم مرغ‌های فاسد جاوی نوعی ماده سمی به نام سولفید هیدروژن هستند که در تنظیم عملکرد سیستم ایمنی بدن، و بویژه سلولهای T اثر دارد و کاهش آن در این سلولها باعث بروز ام اس و بیماریهای مشابه می‌شود. پژوهشگران اظهار داشته‌اند که اگرچه میزان زیاد سولفید هیدروژن سمی و زیان‌آور است، ولی بدن انسان به میزان معینی از آن نیاز دارد و از این رو می‌توان از تخم مرغهای فاسد به عنوان یک عامل درمانی در بیماریهای خودایمنی مانند ام اس استفاده کرد.

تخم مرغ و ام اس، فواید بالقوه تخم مرغ

تخم مرغ و ام اس، منبع ویتامین D

تخم مرغ به عنوان منبع غنی ویتامین دی شناخته شده است. مطالعات انجام شده نشان داده‌اند که مقدار بالای ویتامین D می‌تواند التهاب ناشی از حمله سلولهای ایمنی به سیستم عصبی مرکزی را کاهش داده، از پیشروی ضایعات ام اس جلوگیری کند، و سطح پایین ویتامین D در بدن با عود حملات بیماری ام اس مرتبط بوده است. از این رو به بیماران مبتلا به ام اس توصیه می‌شود مصرف غذاهای حاوی ویتامین دی را افزایش دهند و تخم مرغ یکی از این غذاهاست.

تخم‌مرغ و ام اس، منبع ویتامینهای خاص

تخم‌مرغ حاوی ویتامین B₁₂ است که نقش مهمی در محافظت از سیستم عصبی و غلاف میلین دارد. گزارشات موجود حاکی از آن است که کمبود ویتامین B₁₂ در مبتلایان به ام اس به طور مکرر دیده می‌شود و از این رو، دریافت مقدار کافی این ویتامین از طریق رژیم غذایی اهمیت زیادی دارد.

نتیجه گیری کلی

مطالعات زیادی در مورد رابطه تخم مرغ و ام اس در دست نیست و بیشتر مطالعات موجود در حیوانات صورت گرفته است. تاکنون هیچ دستورالعمل جهانی برای مضر یا مفید بودن تخم مرغ در بیماران ام اس وجود ندارد. با توجه به فواید عمومی تخم مرغ، توصیه می‌شود که مصرف تخم مرغ در حد متوسط صورت بگیرد. اما مصرف تخم مرغ در گروهی از بیماران ام اس که به آن حساسیت دارند، باید کاملاً قطع گردد، و برای دریافت ویتامین D، ویتامین B₁₂ و سایر ترکیبات آن از منابع غذایی مشابه استفاده شود.

منابع: ۱ – ۲ – ۳