درمان خستگی در بیماران ام اس

خستگی شایع بیماری ام اس

خستگی یکی از شایع‌ترین علائمی است که تقریبا تمام افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس یا به عبارت ساده‌تر بیماری ام اس به آن دچار هستند. بر اساس گزارش انجمن ملی ام اس (NMSS)، حدود 80 درصد افراد مبتلا در طی دوره بیماری، برخی مواقع خستگی را تجربه می‌کنند. با این حال، علت دقیق خستگی ناشی از ام اس (MS) همچنان ناشناخته باقی مانده است.

در ادامه 9 توصیه که می‌تواند به شما در افزایش انرژی و کاهش خستگی کمک کند را ارائه می‌دهیم.

خستگی ام اس چگونه است؟

پیش از یادگیری نحوه مقابله با خستگی، بهتر است نوع خستگی که در صورت ابتلا به ام اس (MS) با آن مواجه می‌شوید را بشناسید. محققان شروع به شناسایی برخی خصوصیات متفاوت مختص بیماری ام اس (MS) نموده‌اند که آن را از انواع معمول خستگی متمایز می‌کند. برخی از این خصوصیات عبارتند از:

• شروع: ممکن است ناگهانی شروع شود.
• تناوب:‌ اغلب هر روز رخ می‌دهد.
• زمان در روز: ممکن است در صبح بروز کند، حتی اگر شب قبل را خوابیده باشید.
• پیشرفت: معمولا در طول روز بدتر می‌شود.
• حساسیت به گرما: گرما و رطوبت ممکن است باعث تشدید آن شود.
• شدت:‌نسبت به سایر انواع خستگی شدیدتر است.
• تاثیر بر فعالیت‌ها: بسیار بیشتر از خستگی عادی، توانایی شما در انجام کارهای روزمره مختل می‌کند.

1.     اغلب اوقات ورزش کنید

بنابر اعلام کلینیک کلیولند، فعالیت بدنی منظم می‌تواند به مقابله با خستگی ناشی از ام اس (MS) کمک کند. پایبند بودن به یک برنامه ورزشی ثابت به استقامت، تعادل، کاهش وزن و بهبود حال عمومی کمک می‌کند که تمام این موارد برای افراد مبتلا به ام اس (MS) حائز اهمیت است.

با این حال،  یک احتیاط وجود دارد: در حالی که ورزش به برخی مبتلایان به ام‌ اس کمک می‌کند، برای برخی دیگر از افراد با این شرایط، ممکن است مزایای مشابهی نداشته باشد. اگر در این زمینه مردد هستید، پیش از شروع هرگونه برنامه ورزشی با پزشک خود مشورت کنید. به‌خاطر داشته باشید که هدف از ورزش این است که انرژی بیشتری داشته باشید، نه اینکه بیشتر احساس خستگی کنید.

2.     انرژی خود را حفظ کنید.

اهمیت حفاظت و صرفه جویی در مصرف انرژی تنها در رابطه با محیط زیست نیست، بلکه این موضوع یک اصل مهم برای بیماران ام اس (MS) نیز می‌باشد.

بهترین زمان روز شما برای انجام دادن کارها چه وقتی است؟ (چه زمانی حس می‌کنید بیشترین انرژی را دارید؟) اگر متوجه شده‌اید که صبح‌ها کمتر احساس خستگی می‌کنید، از انرژی اضافه خود برای انجام کارهایی مانند خرید و تمیزکاری خانه استفاده کنید. سپس می‌توانید برای زمان‌هایی که بیشتر احساس خستگی می‌کنید، انرژی کمتری صرف کنید. با دانستن این موضوع که کارهای کلیدی روزمره خود را انجام داده‌اید.

3.     از گرما اجتناب کرده و خود را خنک نگه دارید.

بیماران ام اس (MS) ممکن است نسبت به گرما بسیار حساس باشند. در نتیجه ممکن است در محیط گرم یا در صورت گرمازده شدن، به خستگی بیشتری دچار شوند. می‌توانید روش‌های زیر را برای خنک ماندن امتحان کنید:

• در صورت نیاز؛ به خصوص در ماه‌های تابستان از تهویه هوا استفاده کنید.
• جلیقه خنک کننده بپوشید.
• یک دوش آب سرد بگیرید
• در استخر شنا کنید.
• نوشیدنی‌های یخی بنوشید.
• لباس سبک بپوشید.

4.     تراپی را امتحان کنید.

اگر تغییرات سبک زندگی شخصی باعث افزایش انرژی مورد نیاز شما نمی‌شود، ممکن است بخواهید کار درمانی یا فیزیوتراپی را امتحان کنید.

با کاردرمانی، یک متخصص آموزش دیده به شما در تسهیل فعالیت‌های محیط کار یا منزل کمک می‌کند. این ممکن است شامل سازگار کردن تجهیزات یا تغییر محیط شما برای کمک به افزایش انرژی جسمی و روحی باشد.

با استفاده از فیزیوتراپی یک متخصص آموزش دیده به شما کمک می‌کند کارهای فیزیکی روزانه خود را به طور موثرتری انجام دهید. به عنوان مثال ممکن است از تکنیک‌ها یا دستگاه‌هایی استفاده کنید، که به شما در حفظ انرژی‌تان هنگام راه رفتن کمک کند.

5.     خواب خود را تنظیم کنید.

بعد از خستگی، مشکلات خواب یکی دیگر از مسائلی است که بیماران ام اس (MS) اغلب تجربه می‌کنند. چه در به خواب رفتن مشکل داشته باشید، چه در خواب ماندن یا میزان و نوع خوابی که نیاز دارید تا با احساس طراوت بیدار شوید؛ در هر صورت شما احساس خستگی خواهید کرد.

برای پیشگیری از این مشکلات، بسیار اهمیت دارد که خواب خود را تنظیم کنید. این ممکن است شامل شناسایی و معالجه سایر علائم ام اس (MS) که باعث مشکلات خواب می‌شوند، باشد. به عنوان مثال اختلال عملکرد ادرار. در صورت رد شدن تمام موارد دیگر، ممکن است نیاز باشد در مورد استفاده از داروهای خواب برای مدت کوتاه، با پزشک خود مشورت کنید.

6.     از رفتارهای مشکل ساز اجتناب کنید.

برخی رفتارها به نظر می‌رسد که به رفع خستگی شما کمک کند، اما در نهایت به جای رفع خستگی مشکلات بیشتری ایجاد می کند. در حالی که نوشیدن یک نوشیدنی گرم ممکن است راهی مناسب برای به خواب رفتن در زمانی که شما دچار مشکل خواب هستید، باشد. حتما بررسی کنید که آیا نوشیدنی شما حاوی کافئین است. قهوه و چای به طور معمول حاوی کافئین هستند که می‌تواند از به خواب رفتن شما جلوگیری کند و باعث ایجاد خستگی بیشتر در روز بعد شود.

بنابراین بهتر است رفتارهای خود را که باعث خواب کم و خستگی می‌شوند، مرور کنید و برای رفع آنها گام بردارید.

7. تغذیه مناسب داشته باشید.

تغذیه نامناسب می‌تواند باعث ایجاد بی‌حالی و خستگی در هر فردی باشد. همین امر ممکن است برای افراد مبتلا به ام اس (MS) نمود بیشتری داشته باشد. منابع مطالعاتی معتبر نشان می‌دهد که رژیم غذایی شما بر علائم و احساس شما اثرگذار است و حتی ممکن است بر پیشرفت بیماری شما تاثیر داشته باشد.

توصیه‌های تغذیه‌ای مناسب برای اکثر افراد شامل خوردن مقدار زیاد میوه و سبزی، پروتئین بدون چربی و غلات کامل است. این توصیه‌ها برای شما نیز صادق است. برخی توصیه‌ها مانند اطمینان از مصرف کافی چربی‌های سالم و ویتامین دی برای بیماران ام اس (MS) بسیار مهم خواهد بود.

اگر در مورد نحوه غذا خوردن سوال دارید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما می‌تواند توصیه‌های مناسبی را در این زمینه ارائه دهد و یا شما را به یک متخصص تغذیه معرفی کند تا یک برنامه غذایی سالم دریافت کنید.

8.     استرس خود را کنترل کنید.

همانطور که داشتن یک رژیم غذایی نامناسب برای افراد مبتلا به ام اس (MS) نسبت به سایر افراد تاثیر بیشتری خواهد داشت. استرس نیز شدت و اثر بیشتری برای شما خواهد داشت.

از دیگر اثراتی که افراد دارای استرس تجربه می‌کنند، می‌توان به بی‌خوابی اشاره کرد که می‌تواند منجر به خستگی شود. اما برای افراد مبتلا به ام اس (MS) استرس شرایط را واقعا بدتر می‌کند. تحقیقات نشان داده است که استرس می‌تواند باعث افزایش آسیب‌های ام اس (MS) در مغز شود. پیشرفت بیماری منجر به افزایش علائم شما از جمله خستگی خواهد شد.

تغذیه مناسب، ورزش و گوش دادن به موسیقی می‌تواند به شما در کاهش استرس کمک کند. همچنین می‌توانید مراقبه را به عنوان یک روش اثبات شده در ایجاد آرامش و آزاد نمودن استرس به کار ببرید. برای دریافت راهکارهای بیشتر با پزشک خود مشورت کنید. اما در مورد آن نگران نباشید، استرس جزیی از زندگی روزمره است و هدف شما تحت کنترل گرفتن آن است، نه اینکه بخواهید آن را به طور کامل از بین ببرید.

9.     داروهای خود را مدیریت کنید.

اگر داروهای دیگری را برای سایر علائم استفاده می‌کنید، عوارض جانبی آن را بررسی کنید تا مطمئن شوید که آنها باعث تشدید خستگی شما نمی‌‌شوند. با پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، صحبت کنید تا مشخص شود که آیا می‌توانید مصرف آن دسته از داروهایی که منجر به خستگی بیشتر می‌شود را متوقف نمایید.

در ارتباط با داروهایی که به کاهش خستگی شما کمک می‌کند، پزشک می‌تواند تصمیم بگیرد که چه چیزی برای شما مناسب است. در حالی که برخی داروها مانند آسپرین می‌تواند به مدیریت خستگی کمک کند، کلینیک کلیولند توصیه می‌کند از مصرف دارو برای درمان خستگی ام اس(MS) اجتناب کنید. دلیل این توصیه این است که به عنوان یک بیمار ام اس(MS) احتمالا در حال حاضر داروهای دیگری مصرف می‌کنید،‌پس بهتر است تا حد امکان تعداد داروهای مصرفی خود را محدود نمایید.

با این حال، علائم ام اس (MS) در هر فردی متفاوت است. اگر شما توصیه‌های ذکر شده در این مقاله را امتحان کردید و تاثیری در مدیریت خستگی شما نداشت، گزینه‌های دارویی نیز برای کاهش خستگی وجود دارد. آمانتادین (Amantadine) و مدافینیل (modafinil) دو دارویی هستند که می‌تواند به شما کمک کند. با این وجود، این دو دارو هنوز هم به‌عنوان دارویی برای درمان خستگی ام اس (MS) مورد مطالعه قرار می‌گیرند و ممکن است تحت پوشش بیمه شما برای این منظور نباشند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این داروها با پزشک خود مشورت نمایید.

در مورد مشکل خود آگاهی کسب کنید.

خستگی ام اس (MS) می‌توانداز جنبه‌های مختلف زندگی شما را چه در محل کار و چه در منزل با مشکل مواجه کند. ممکن است نوع فعالیت‌هایی که قادر به انجام آن هستید را به شدت محدود کند، حتی ممکن است مجبور شوید شغل خود را ترک کنید. بنابراین ارزش این را دارد که یاد بگیرید چگونه خستگی ناشی از ام اس (MS) را مدیریت کنید.

https://www.healthline.com/health/multiple-sclerosis/beating-fatigue#1